Svatý Hostýn, Święty Hostyn,
jest najczęściej odwiedzanym i - obok
Welehradu - najbardziej znanym sanktuarium na Morawach. Już od trzech
stuleci Wzgórze Hostyńskie (735 m n.p.m.), wraz ze znajdującą się na
nim bazyliką "mniejszą" poświęconą Matce Boskiej, jest celem
dla tysięcy pielgrzymów, którzy poszukują tutaj miejsce schronienia
przed swymi problemami i pomoc w ich rozwiązywaniu.
Prace archeologiczne wykazały, że miejsce to było zasiedlone już w
starszej epoce kamienia. Nie sposób nie zauważyć pozostałości
fortyfikacji (o obwodzie ponad 1800 metrów) z czasów tzw. kultury lateńskiej,
tworzonej przez Celtów. Badania potwierdziły też przypuszczenia, że
Hostyn był (po Starém Hradisku koło Protizvanova) drugim oppidum
celtyckim na Morawach.
Nad głównym ołtarzem bazyliki Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny
znajduje się naturalnej wielkości figura Maryi z dzieciątkiem, która
kieruje błyskawice na Tatarów. Ci najeźdźcy zagrażali Europie na początku
XIII wieku, a w 1241 roku wtargnęli również na Morawy, gdzie dokonywali
mordów i grabieży. Ludzie szukali wówczas schronienia dla siebie i
swojego mienia w lasach i górach. Według legendy ci, którzy udali się na
Hostyn, zostali uratowani dzięki wstawiennictwu Maryi, która za pomocą błyskawicy
wywołała pożar w obozie dzikich najeźdźców. Pisemne wzmianki o
Hostyniu, jakie dotrwały do naszych czasów, pochodzą głównie od jezuity
Bohuslava Balbina. Zgodnie z legendą na Hostyn dotarli również apostołowie
Słowian - Cyryl i Metody, którzy zburzyli w tym miejscu pogańskie miejsce
składania ofiar i wznieśli kaplicę poświęconą Matce Bożej.
W dziele Jerzego Crugeria Sacri Pulvreres z 1669 roku czytamy, że ludzie
uratowani podczas najazdu tatarskiego z wdzięczności postawili na szczycie
figurę Matki Bożej Obrończyni. Do czasów wojny trzydziestoletniej na
Hostynie stał również, licznie odwiedzany przez pielgrzymów, kościół
pod wezwaniem Matki Bożej, który został zburzony z rozkazu niekatolickich
właścicieli majątku, na terenie którego się znajdował.
Dzisiejsza bazylika została ufundowana przez Jana z Rottalu i jego potomków.
Kamień węgielny pod jej budowę położono w 1721 roku. Po jej zakończeniu
uroczystej konsekracji świątyni dokonał 28 czerwca 1748 roku biskup ołomuniecki
Ferdynand Juliusz Trojer. Od tamtego czasu kościół kilkakrotnie ulegał
zniszczeniom, a całe wzgórze hostyńskie pustoszało. Edykt cesarza Józefa
II z 1784 roku uznawał kościół za niepotrzebny, a także zabraniał
prowadzenia pielgrzymek. W pierwszej połowie XIX wieku wierni rozpoczęli
organizowanie zbiórki na remont kościoła, który został ponownie
konsekrowany w 1845 roku.
Figura Matki Boskiej Obrończyni
Pierwotny obraz Matki Boskiej Obrończyni
został zniszczony w 1620 roku, późniejszy zaś, pochodzący od rodziny
Rottalów, przeniesiono do kościoła w Bystřicí pod Hostýnem. Zastąpiono
go figurą Panny Marii, wykonaną przez rzeźbiarza brneńskiego, Benedykta
Edelego.
Jego koncepcja przedstawienia Matki Boskiej Zwycięskiej jest wyjątkowa.
Nasi rodacy za granicą czczą Matkę Boską Hostyńską, co pozwala im
podtrzymywać religijną i uczuciową więź z ojczyzną.
Zwycięska Obrończyni Moraw jest obrończynią nas wszystkich.
Matice svatohostýnská
Pod koniec XIX wieku, z inicjatywy A. C.
Stojana, zostało utworzone "Družstvo svatohostýnské". Do jego
działalności nawiązała powołana w 1895 roku "Matice svatohostýnská".
Jej głównym zadaniem było wybudowanie miejsc noclegowych dla pielgrzymów.
Obecnie "Matice" liczy przeszło siedem tysięcy członków.
Zadaniem stowarzyszenia jest przede wszystkim troska o zachowanie dla przyszłych
generacji chrześcijańskiego charakteru Świętego Hostyna jako ważnego
miejsca pielgrzymkowego, a jednocześnie pomnika kultury.
"Matice", wspólnie z duszpasterstwem, przeprowadza remonty,
administruje budynkami oraz odpowiada ich utrzymanie, zapewnia środki na
kolejne inwestycje w ramach sanktuarium, zwłaszcza związane z
zakwaterowaniem i wyżywieniem pielgrzymów, wydaje "Listy svatohostýnské",
informuje pielgrzymów i turystów za pośrednictwem internetu, a także
prowadzi, we współpracy z duszpasterstwem, działalność wychowawczo-naukową.
Odwiedzający sanktuarium mają możliwość zwiedzenia w okolicy przepięknych
Wzgórz Hostyńskich (na przykład Skalný, Tesák, oryginalną Rusavu czy
Rajnochovice). Oznaczone trasy turystyczne są przystosowane również do
turystyki rowerowej, w zimie można korzystać z nich na nartach biegowych.
Interesujące są centra regionu - Bystřice pod Hostýnem i Holešov.
Bogate w zabytki są również pobliskie większe miasta, takie jak Kroměříž,
Olomouc lub Zlín.
Na Hostynie istnieje możliwość całorocznego zakwaterowania w pokojach
zarówno o niższym, jak i wyższym standardzie. Można skorzystać z całodziennego
wyżywienia, jak również wynająć sale na przeprowadzanie szkoleń,
rekolekcji, uroczystości rodzinnych i itp.
Na Hostyn można dotrzeć autobusem kursującym z Bystřice pod Hostýnem.
Osoby zakwaterowane mogą wystąpić o pozwolenie na dojazd własnym
samochodem.
Dodatkowych informacji można zasięgnąć telefonicznie lub za pośrednictwem
internetu, istnieje również możliwość dokonania rezerwacji - www.hostyn.cz/kontakty.htm
|
